АрташесгӀар

АрташесгӀар
АрташесгӀар
	эрм. Արտաշեսյաններ
	; Некъийн байракх
Мохк	Йоккха Эрмалойчоь
Тайпа долийна цӀа	ЕрвандгӀар
Кхоьллинарг	Арташес I
ХӀинцалера корта	вац
Кхоьллина шо	в. э. 190 шо хьалха
Тайпа дӀадалар	12 шо
Къона геннаш	Аршакуни[d];
	Эрмалойчоьнан паччахь; Иберин паччахь; Паччахьийн паччахь;
	Медиафайлаш Викилармехь

АрташесгӀар я АрташесянгӀар (эрм. Արտաշեսյաններ) — Йоккха Эрмалойчоь паччахьан некъий, кхоьллина Арташес I-чо, урхалла дина в. э. 190 шо хь. - 12/14 шерашкахь. Арташес I-чуьнан кӀентан кӀанта Аршака кхоьллина некъийн лахара геннаша, урхаллехь яра луларчу Иберехь вайн эрал 90 - 30 шераш хьалха.

Коьрта шахьарш — Ервандашат, Арташат (вайн эрал 176 шо хьалха дуьйна), Тигранакерт (вайн эрал 77—69 шо хьалха).

Титулаш лелайора «паччахь» (тагавор) а, «паччахьийн паччахь» а («аркаиц арка» (արքայից արքա), Тигран II-чуьнан тӀера дуьйна).

Некъий схьабовлар[нисйе бӀаьра | нисйе]

Некъий схьабевлла Арташес I хилла селевкидгӀеран паччахьан Антиох III Сийлахьчун сатрап. Антиоха III-гӀа румхошна вайн эрал 190 шо хьалха Магнезера тӀамехь эшначул тӀехьа Арташес I, Рум реза хиларца, ша кхайкхийра Йоккха Эрмалойчоьнан паччахь^[1].

Иберин Ӏарш тӀера паччахьийн исписка[нисйе бӀаьра | нисйе]

Аршак I (Арташес; в. э. 90 — 78 шо хь.), Йоккха Эрмалойчоьнан паччахьан Арташес I-чуьнан кӀентан кӀант, хила тарло, Артавазд I-чуьнан кӀант^[2]
Артак (в. э. 78 — 63 шо хь.), Аршак I-чуьнан кӀант^[3]
Фарнаваз II (63 — 30), Артакан кӀант^[4]

в. э. 30 шо хь. — 1 даржера вожийна

4. Фарсман I (1 — 58), Фарнаваз II-чуьнан йоьӀан кӀант^[5]

Хьост[нисйе бӀаьра | нисйе]

Хронологическо-генеалогические таблицы по всемирной истории в 4 тт. Автор-составитель В. В. Эрлихман. Том 1. Древний Восток и античность. Византия и Закавказье. Россия, СССР, СНГ. Восточная Европа. Москва — 2002.(ТӀе цакхочу хьажорг — истори)

Хьажа кхин а[нисйе бӀаьра | нисйе]

Эрмалойчоьнан историн хронологи

Билгалдахарш[нисйе бӀаьра | нисйе]

↑ Энциклопедия Британника, статья: Artaxias:
Дуьххьарлера йоза (ингалс.)

Artaxias, also spelled Artashes (flourished 2nd century bc), one of the founders of the ancient kingdom of Armenia (reigned 190–159 bc).
After the defeat of the Seleucid king Antiochus III the Great by the Romans in the Battle of Magnesia (190), Artaxias and Zariadres, who were Antiochus’ satraps (governors) in Armenia, revolted and established themselves with Roman consent as kings of Greater Armenia and its district of Sophene to the southwest, respectively.
↑ Cyril Toumanoff «Chronology of the Early Kings of Iberia» стр. 11—12
↑ Cyril Toumanoff «Chronology of the Early Kings of Iberia» стр. 11—12
↑ Cyril Toumanoff «Chronology of the Early Kings of Iberia» стр. 11—12
↑ Cyril Toumanoff «Chronology of the Early Kings of Iberia» стр. 11—12

[британцы-1] Энциклопедия Британника, статья: Artaxias:
Дуьххьарлера йоза (ингалс.)

Artaxias, also spelled Artashes (flourished 2nd century bc), one of the founders of the ancient kingdom of Armenia (reigned 190–159 bc).
After the defeat of the Seleucid king Antiochus III the Great by the Romans in the Battle of Magnesia (190), Artaxias and Zariadres, who were Antiochus’ satraps (governors) in Armenia, revolted and established themselves with Roman consent as kings of Greater Armenia and its district of Sophene to the southwest, respectively.

[2] Cyril Toumanoff «Chronology of the Early Kings of Iberia» стр. 11—12

[3] Cyril Toumanoff «Chronology of the Early Kings of Iberia» стр. 11—12

[4] Cyril Toumanoff «Chronology of the Early Kings of Iberia» стр. 11—12

[5] Cyril Toumanoff «Chronology of the Early Kings of Iberia» стр. 11—12

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Эрмалойн паччахьан некъий
ЕрвандгӀар (в. э. 580-е/331 шо хь. — в. э. 69 шо хь.)	Ерванд I (царь) Тигран Ерванд I (сатрап) Ерванд II Михран Ерванд III Сам Аршам Ксеркс Абдисар Ерванд IV Зарех Аркафий Меружан I Ерванд V
АрташесгӀар (в.э. 190 шо хь. — 12/14 шо)	Арташес I • Артавазд I • Тигран I • Тигран II Великий • Артавазд II • Арташес II • Тигран III • Тигран IV а, Эрато а
АршакгӀар (66—428)	Трдат I Санатрук Ашхадар Партамасир Вагарш I Сохемос Бакур Вагарш II Хосров I Трдат II Артавазд V Хосров II Трдат III Сийлахьверг Хосров III Котак Тиран Аршак II Пап Вараздат Аршак III Хосров IV Врамшапух Арташес IV
БагратгӀар (860-гӀа/885—1045)	Ашот I Смбат I Ашот II Эчигниг Абас I Ашот III Къинхетамниг Смбат II Гагик I Ованес-Смбат а, Ашот IV Майра а Гагик II
РубенгӀар (1080/1198—1226)	Рубен I Костандин I Торос I Левон I Торос II Рубен II Млех Рубен III Левон II Забел
ХетумгӀар (1226—1341 шераш)	Хетум I а, Забел а Левон III Хетум II Торос III Смбат Костандин II Левон IV Ошин Левон V
ЛузиньянгӀар (1342—1375)	Костандин III Костандин IV Костандин V Левон VI